Dla każdego pacjenta, który kiedykolwiek miał dolegliwości górnego, czy dolnego odcinka kręgosłupa nie jest problemem stwierdzić, który region ciała jest źródłem bólu. Z interpretacją bólu pochodzącego z piersiowego odcinka kręgosłupa nie zawsze jest to takie oczywiste. Objawy mogą lokalizować się w obrębie mostka, po którejś stronie klatki piersiowej, często w obrębie łopatki lub między nimi. Ból może mieć charakter „przeszywający” klatkę piersiową, „kłujący”, „gniotący”. Ze względu na powyższą charakterystykę może on budzić niepokój pacjenta. Czasami, ze względu na połączenie kręgosłupa piersiowego z żebrami, objawy mogą występować w czasie oddychania.
Jak odróżnić dolegliwości, które pochodzą z narządu ruchu, od innych możliwych źródeł bólu?
Dolegliwości ze stawów kręgosłupa piersiowego będą zwykle pojawiać się przy ruchu, zmianach pozycji, statycznym lub dynamicznym obciążeniu, a także ze względu na obecność w tym regionie żeber, również w czasie oddechu. Często takie symptomy pojawiają się po intensywniejszym obciążeniu ciała lub nagłej zmianie pozycji. Pacjent rozpoznaje, który ruch go wywołał. W grupie ryzyka wystąpienia objawów w kręgosłupie piersiowym są pacjenci, którzy w przeszłości mieli uraz żeber lub klatki piersiowej.
W sytuacji wystąpienia opisanych powyżej objawów warto udać się do fizjoterapeuty, który skupi się na wywiadzie oraz dokładnym badaniu fizjoterapeutycznym. W części wywiadu z pewnością fizjoterapeuta zapyta o to: w jaki sposób rozpoczął się ból, jaki jest jego charakter, co go prowokuje, kiedy jest lepiej, czy objawy zależne są od rytmu dobowego, czy pacjent miał jakiś uraz w przeszłości. W klatce piersiowej, ze względu na liczne połączenia stawowe, często dochodzi do kompensacji urazów a ograniczenia ruchomości dają o sobie znać dopiero wiele lat później. Pacjent zostanie również zapytany o objawy, które ewentualnie towarzyszą tym głównym.
Niepokojące w wywiadzie są dla fizjoterapeuty dolegliwości bólowe, które pacjent zgłasza w całej klatce piersiowej, czy bóle promieniujące do kończyn. Ostrożność też budzą towarzyszące objawy takie jak bezdech, kłopot z oddechem czy kaszel, obrzęki, problem z przełykaniem. Początek powstania bólu jest również ważny w trakcie interpretacji. Ból, który powstaje nagle, bez konkretnej przyczyny i urazu, z dynamicznym rozwojem, wymaga dodatkowej diagnostyki i konsultacji u specjalisty.
Przy podejrzeniu że ból pochodzi ze stawów i połączeń kręgosłupa piersiowego, fizjoterapeuta może zbadać ruchomość stawów kręgosłupa międzywyrostkowych po prawej i lewej stronie, ruchomość połączeń żeber z kręgosłupem, ruchomość samych żeber oraz ewentualne obciążenie dysku, trzonów lub struktur nerwowych. Badanie manualne, jeśli koreluje do objawów, wskazuje na czytelną hipotezę problemu w regionie kręgosłupa piersiowego.
Co może być źródłem bólu w odcinku piersiowym kręgosłupa?
Najczęściej są nimi stawy międzywyrostkowe jego segmentów (od czwartego do 12 kręgu piersiowego), stawy żebrowo-kręgowe i żebrowo-poprzeczne, torebki tych połączeń, więzadła segmentów oraz rzadziej uszkodzone dyski, trzony, mięśnie, struktury naczyniowe i nerwowe tej okolicy. Dyferencja objawów z regionu kręgosłupa piersiowego może również obejmować ewentualne złamania. Źródłem dolegliwości mogą być także narządy wewnętrzne w tym serce, płuca. Nie każdy ból między łopatkami czy ból mostka ma swoje źródło w narządzie ruchu. Podczas interpretacji fizjoterapeuta musi pod uwagę wziąć podstawowe składowe: wywiad i badanie.