Dolegliwości bólowe kręgosłupa i miednicy w ciąży i po porodzie

Ból krzyża lub obręczy miednicznej jest bardzo powszechny w czasie ciąży. Związane jest to ze zmianami biomechanicznymi takimi jak zmiana ustawienia środka ciężkości czy zmianami hormonalnymi wpływającymi na tkankę łączną. Ciało kobiety przechodzi w tym czasie różne zmiany takie jak: przyrost masy ciała, zmiany postawy, siły mięśni, wiotkości stawów i więzadeł. Pośrednio wpływa to na zaburzoną stabilność tułowia a tym samym mniejszą ochronę struktur stawowych lędźwi i miednicy.

Udowodniono, że mięsień poprzeczny brzucha odgrywa kluczową rolę w optymalnym funkcjonowaniu kompleksu lędźwiowo-miednicznego. Funkcja tego mięśnia to stabilizacja dolnego odcinka pleców i miednicy oraz wyprzedzająca aktywność zanim pojawi się ruch kończynami. Wspólnie z mięśniami międzysegmentalnymi kręgosłupa (krótkimi mięśniami tuż przy kręgosłupie) i mięśniami dna miednicy zwiększa sztywność napięcia powięzi w tym regionie. Jednym ze zjawisk zaburzających ten mechanizm jest rozstęp mięśni brzucha występujący często po porodzie. Wynika z tego, że w przypadku niektórych kobiet biomechaniczne i fizjologiczne zmiany w ciąży i po porodzie mogą mieć niekorzystny wpływ na powięziowy system wsparcia cylindra brzusznego. Jedną ze struktur, która może być obciążona na skutek ekspansji brzucha jest alba linea (kresa biała) czyli kompleks tkanki łącznej, który łączy mięśnie brzucha po prawej i lewej stronie. Skutkiem tego może być zaburzona praca kompleksu lędźwiowo-miednicznego w funkcji przenoszenia obciążenia. Wymienione mięśnie nie pełnią swej funkcji w stabilizacji tego regionu, co sprzyja występowaniu bólu krzyża. Osłabiona praca mięśni dna miednicy przy niewydolnym mięśniu poprzecznym brzucha może wywołać objawy nietrzymania moczu.

Skuteczną strategią terapeutyczną, w prewencji oraz zmniejszeniu dolegliwości bólowych i dysfunkcji w obszarze lędźwiowo-miednicznym, jest trening stabilizacyjny. Polega on na nauce lokalnego napinania mięśni głębokich tego regionu, które odpowiedzialne są za utrzymanie jego stabilności . Pod okiem fizjoterapeuty już przed ciążą oraz w jej trakcie, kobieta może nauczyć się napinać w sposób izolowany mięsień poprzeczny brzucha oraz mięśnie dna miednicy. Zadania te nie przypominają typowych „brzuszków”, gdyż te zwiększają ciśnienie w jamie brzusznej i w efekcie zaburzają pracę systemu głębokich mięśni.

Gdy wystąpią objawy bólowe w trakcie ciąży lub po porodzie omawiana strategia terapeutyczna pomaga w ich redukcji. Sprzyja również utrzymaniu sztywności a przez to stabilności w regionie kręgosłupa lędźwiowego i miednicy. Aktywacja lokalnych mięśni pomaga odciążyć stawy tego regionu oraz sprawnie powrócić tkankom do stanu z przed ciąży.

 
Scroll to Top